Καρκίνος του Δέρματος:
Tί είναι και πώς δημιουργείται στον ανθρώπινο οργανισμό
Γιώργος Λάριος MD, MSc
Δερματολόγος Αφροδισιολόγος
Όλα ξεκινούν από μια βλάβη στο DNA (το γενετικό υλικό που βρίσκεται μέσα στα κύτταρα) που δεν μπορεί να αποκατασταθεί από τον ανθρώπινο οργανισμό.
Τα κύτταρα που έχουν υποστεί τη βλάβη αυτή ξεκινούν και πολλαπλασιάζονται -αναπτύσσονται ανεξέλεγκτα. Όταν όλα τα παραπάνω συμβαίνουν στο δέρμα τότε λέμε ότι αναπτύσσεται «καρκινος του δερματος».
Καθώς τα κύτταρα που έχουν υποστεί τη βλάβη πολλαπλασιάζονται σχηματίζουν τον λεγόμενο όγκο. Ο καρκινος του δερματος αναπτύσσεται αρχικά στην επιδερμίδα (το εξωτερικό περίβλημα του δέρματος) οπότε ο όγκος γίνεται συνήθως ορατός. Αυτό καθιστά τους περισσότερους δερματικούς καρκίνους να είναι ανιχνεύσιμοι ακόμα και σε αρχικά στάδια.
Τρεις τύποι καρκίνου του δέρματος είναι υπεύθυνοι σχεδόν για το 99% των περιστατικών καρκίνου που διαγιγνώσκονται από τους ιατρούς.
Τα είδη αυτά είναι:
1.Βασικοκυττατικό Καρκίνωμα ή Βασικοκυτταρικο Επιθηλιωμα
2. Ακανθοκυτταρικό Καρκίνωμα ή Ακανθοκυτταρικο Επιθηλιωμα
&
3. Κακόηθες Μελάνωμα
Κάθε είδος καρκίνου παίρνει το όνομα του από το αντίστοιχο κύτταρο.
Μία άλλη συχνή διάκριση του καρκίνου του δέρματος είναι σε Μη- Μελανωματικούς καρκίνους ή Επιθηλιώματα (που περιλαμβάνουν το βασικοκυτταρικό και ακανθοκυτταρικό καρκινώμα) και σε Μελανώματα.
Αναλυτικότερα η ανάλυση για τα τρία είδη καρκίνου είναι η εξής:
Βασικοκυτταρικο Επιθηλιωμα. Ονομάζεται έτσι γιατί αναπτύσσεται στα βασικά κύτταρα (κύτταρα που βρίσκονται στην επιδερμίδα). Αποτελεί τον πιο συχνό καρκίνο στον άνθρωπο. Μόνο στις ΗΠΑ (πληθυσμός 300 εκατομμύρια) προσβάλλει ένα εκατομμύριο άτομα κάθε έτος. Επίσης, το 80% όλων των δερματικών καρκίνων είναι βασικοκυτταρικά επιθηλιώματα. Εμφανίζονται συνήθως σε δέρματα που υπάρχει ιστορικό έκθεσης στον ήλιο, σε περιοχές όπως το πρόσωπο, τα αυτιά και τον λαιμό. Οι όγκοι αυτοί έχουν την τάση να αναπτύσσονται με αργό ρυθμό ενώ μπορεί να χρειαστούν αρκετά χρόνια για να αποκτήσουν μέγεθος 1cm. Οι όγκοι αυτοί σπάνια μεταφέρονται σε άλλα σημεία του σώματος (μεταστάσεις) αλλά είναι σημαντικό να γίνει έγκαιρη διάγνωση για να αποφευχθεί μεγάλη τοπική καταστροφή του δέρματος και των γύρω ιστών.
Ακανθοκυτταρικο Επιθηλιωμα. Αποτελεί περίπου το 16% των δερματικών καρκίνων. Ονομάζεται έτσι γιατί ξεκινά στα ακανθοκύτταρα (κύτταρα της επιδερμίδας). ο καρκίνος αυτός συχνά εμφανίζεται σε άτομα με ιστορικό παρατεταμένης έκθεσης στον ήλιο. Σε ορισμένες περιπτώσεις προηγούνται κάποιες «προκαρκινικές βλάβες» (ακτινικές υπερκερατώσεις) που αν αφεθούν μπορεί να εξελιχθούν σε αυτή τη μορφή καρκίνου. Ο καρκίνος αυτός απαιτεί έγκαιρη θεραπεία για να αποφευχθεί η επέκταση του τοπικά αλλά και το ενδεχόμενο μεταστάσεων.
Κακόηθες Μελάνωμα. Το κακόηθες μελάνωμα ευθύνεται για το 4% των καρκίνων του δέρματος. Η προέλευση αυτής της μορφής δερματικού καρκίνου είναι τα μελανοκύτταρα (κύτταρα που βρίσκονται στην επιδερμίδα και δίνουν χρώμα στο ανθρώπινο δέρμα). Το μελάνωμα θεωρείται η πιο θανατηφόρος μορφή καρκίνου του δέρματος καθώς μπορεί να δώσει ταχέως μετάσταση στο λεμφικό σύστημα και σε εσωτερικά όργανα. Μόνο στις ΗΠΑ σημειώνεται ένα θάνατος από μελάνωμα κάθε ώρα. Ωστόσο, με έγκαιρη διάγνωση και κατάλληλη αντιμετώπιση το ποσοστό θεραπείας πλησιάζει το 95%. Στην περίπτωση μεταστάσεων, η πρόγνωση πλέον δεν είναι καλή. Το μελάνωμα συχνά αναπτύσσεται από μία προϋπάρχουσα ελιά (σπίλο) που εξαλλάσσεται ή μοιάζει σαν μια καινούρια ελιά στο σώμα. Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό ο καθένας μας να γνωρίζει ποια εικόνα έχουν οι ελιές στο σώμα του και να είναι ικανός να καταλάβει αν υπάρχουν αλλαγές στις ελιές που ήδη έχει ή αν έχουν εμφανιστεί νέες στο σώμα του.
