Τι μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του δέρματος;

Τι μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του δέρματος; 

• Να έχετε υπόψη σας ότι στα σαλόνια μαυρίσματος (solarium) δέχεστε παρόμοια ακτινοβολία με το αληθινό ηλιακό φώς
• Αποφύγετε την έκθεση σε χημικά που περιέχουν οργανικό αρσενικό όπως τα παρασιτοκτόνα και τα ζιζανιοκτόνα. (δεν περιέχουν όλα τα παρασιτοκτόνα και ζιζανιοκτόνα αρσενικό αλλά ορισμένα από αυτά)
• Μιλήστε με το γιατρό σας για τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της χρήσης φαρμακευτικών προϊόντων που περιέχουν πίσσα
• Ακολουθείστε τις οδηγίες για «ασφαλή έκθεση» στον ήλιο

Παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου του δέρματος

Παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου του δέρματος: 

·         Αν κάποιος έχει στενούς συγγενείς που εμφάνισαν κακόηθες μελάνωμα έχει μεγαλύτερο κίνδυνο για ανάπτυξη δερματικού καρκίνου. 

·         Όποιος εμφανίζει ανοικτό φωτότυπο δέρματος όπου δεν μαυρίζει εύκολα ή εμφανίζει φακίδες.

Παράγοντες που είναι πιθανό να προκαλέσουν καρκίνο του δέρματος

Ποιοι παράγοντες είναι περισσότερο πιθανό να προκαλέσουν καρκίνο του δέρματος;

Οι παράγοντες που είναι δυνατό να προκαλέσουν καρκίνο του δέρματος περιλαμβάνουν:

• Επανηλειμμένη έκθεση στο ηλιακό φως, ειδικά όταν το φως κάνει ανάκλαση στο στην άμμο, το χιόνι και το νερό (θάλασσα-λίμνες)
• Ηλιακά εγκαύματα ειδικά όταν είναι σοβαρά (με φυσαλίδες) και όταν γίνονται στην παιδική ηλικία.
• Φαρμακευτικές δερματικές κρέμες με συστατικά όπως πίσσα (που χορηγούνται για κάποια δερματικά προβλήματα όπως π.χ. ψωρίαση
• Έκθεση στο οργανικό αρσενικό το οποίο μπορεί να περιέχεται σε παρασιτοκτόνα και άλλα χημικάΑντικαρκινικές θεραπείες όπως η ακτινοθεραπεία και η χημειοθεραπεία 

Πρόληψη του καρκίνου του δέρματος

Πως προλαμβάνεται ο καρκίνος του δέρματος;

Η πρόληψη αποτελεί μια πολύ σημαντική στρατηγική για την αντιμετώπιση του καρκίνου γενικότερα. Ειδικά όσον αφορά την αντιμετώπιση του καρκίνου του δέρματος έχουν αναγνωρισθεί παράγοντες κινδύνου και είναι πλέον εφικτό να αναγνωρισθούν “άτομα ή συμπεριφορές” υψηλού κινδύνου για νοσηρότητα ή θνησιμότητα. Η υπεριώδης ακτινοβολία από τον ήλιο και από πηγές τεχνητής υπεριώδους ακτινοβολίας (όπως τα solarium) αποτελούν το πιο σημαντικό εξωτερικό παράγοντα  κινδύνου και στους τρεις τύπους καρκίνου του δέρματος. Επίσης, με το πέρασμα του χρόνου έχει πλέον αποκτηθεί περισσότερη γνώση για το γενετικό υπόβαθρο του δερματικού καρκίνου με αποτέλεσμα να αρχίζει να γίνεται δυνατή η αναγνώριση των ατόμων που εμφανίζουν πιο υψηλό κίνδυνο.

Η Αύξηση του Συχνότητας Εμφάνισης Καρκίνου του Δέρματος

Η  Αύξηση του Συχνότητας Εμφάνισης Καρκίνου του Δέρματος

Η αύξηση της συχνότητας εμφάνισης νέων περιστατικών καρκίνου αποτελεί πλέον ένα παγκόσμιο πρόβλημα. Ο καρκίνος του δέρματος αποτελεί ένα μεγάλο μέρος αυτού του προβλήματος.

Στις αναπτυγμένες χώρες όλο και περισσότερα άτομα αναγνωρίζουν ότι η υπερέκθεση στον ήλιο είναι μία ανθυγιεινή πρακτική, λίγοι είναι όμως εκείνοι που προστατεύουν επαρκώς το δέρμα τους από τις βλαβερές ηλιακές ακτίνες. Τα παραπάνω έχουν σαν αποτέλεσμα ο καρκίνος του δέρματος  να εμφανίζεται ως ο πιο συχνός καρκίνο στον άνθρωπο με αποτέλεσμα τη μείωση της ποιότητας ζωής των ασθενών και των συγγενών τους.

Σε χώρες όπου οι κάτοικοι εμφανίζουν λευκό χρώμα δέρματος παρατηρείται αύξηση της συχνότητας εμφάνισης ακανθοκυτταρικού, βασικοκυτταρικού καρκίνου καθώς και κακοήθους μελανώματος σε σχέση με το παρελθόν.  Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Δερματολογίας το 1930, 1 στους 5.000 Αμερικανούς είχε πιθανότητα να εμφανίσει μελάνωμα κατά τη διάρκεια της ζωής του. Το 2004, το ποσοστό αυτό ανήλθε σε 1 στους 65. Επίσης, στη σημερινή εποχή το μελάνωμα αποτελεί το δεύτερο πιο συχνό καρκίνο στις γυναίκες ηλικίας 20 με 29 ετών. Αν η αυξητική τάση συνεχιστεί έχει υπολογιστεί στις ΗΠΑ (από την Αμερικανική Ακαδημία Δερματολογίας) ότι  1 στους 5 Αμερικανούς θα εμφανίσει καρκίνο του δέρματος κατά τη διάρκεια της ζωής του.  

Ποια Άτομα Μπορεί να Εμφανίσουν Καρκίνο του Δέρματος;

Ποια Άτομα Μπορεί να Εμφανίσουν Καρκίνο του Δέρματος;

Ο καρκίνος του δέρματος μπορεί να παρουσιασθεί σε άτομα από όλες τις φυλές. 

Ωστόσο, είναι περισσότερο πιθανό να εμφανιστεί σε άτομα με:

·         Λευκό χρώμα δέρματος

·         Ανοικτού χρώματος οφθαλμούς

·         Ξανθά ή κόκκινα μαλλιά

·         Τάση να καίγονται μετά από έκθεση στον ήλιο (ηλιακό έγκαυμα)

·         Τάση για δημιουργία φακίδων μετά από έκθεση στον ήλιο

·         Ιστορικό πολλαπλών και παρατεταμένων εκθέσεων στον ήλιο

·         Ιστορικό ανάπτυξης καρκίνου του δέρματος στην οικογένεια

Συχνότερα Αίτια Δημιουργίας Καρκίνου του Δέρματος

Συχνότερα Αίτια Δημιουργίας Καρκίνου του Δέρματος

Σε ορισμένες περιπτώσεις ο καρκίνος του δέρματος εμφανίζει κληρονομική προδιάθεση.
Το 5-10% των περιστατικών κακοήθους μελανώματος αναπτύσσονται σε άτομα με ιστορικό μελανώματος στην οικογένεια. Η ηλιακή έκθεση όμως θεωρείται η πρωταρχική αιτία για τον καρκίνο του δέρματος και σύμφωνα με την  «American Cancer Society» κάθε χρόνο περισσότερο από ένα εκατομμύριο περιπτώσεις καρκίνου του δέρματος θα μπορούσαν να είχαν προληφθεί με προστασία από τις ηλιακές ακτίνες. Τα παραπάνω συμβαίνουν γιατί είναι πλέον αποδεδειγμένο ότι οι υπεριώδεις ακτινοβολίες του ήλιου καταστρέφουν το DNA των κυττάρων του δέρματος.
Ο ανθρώπινος οργανισμός συνήθως καταφέρνει να επιδιορθώσει τις βλάβες αυτές πριν γίνουν διάφορες γονιδιακές μεταλλάξεις και αναπτυχθεί καρκίνος. Ωστόσο, ορισμένες φορές αυτό δεν είναι εφικτό (ειδικά σε περιπτώσεις αθροιζόμενης ηλιακής έκθεσης) και τότε εμφανίζεται καρκίνος.

Καρκινος του Δερματος

Καρκίνος του Δέρματος: 

Tί είναι και πώς δημιουργείται στον ανθρώπινο οργανισμό

     Γιώργος Λάριος MD, MSc

 Δερματολόγος Αφροδισιολόγος

Όλα ξεκινούν από μια βλάβη στο DNA (το γενετικό υλικό που βρίσκεται μέσα στα κύτταρα) που δεν μπορεί να αποκατασταθεί από τον ανθρώπινο οργανισμό.

Τα κύτταρα που έχουν υποστεί τη βλάβη αυτή ξεκινούν και πολλαπλασιάζονται -αναπτύσσονται ανεξέλεγκτα. Όταν όλα τα παραπάνω συμβαίνουν στο δέρμα τότε λέμε ότι αναπτύσσεται «καρκινος του δερματος».

Καθώς τα κύτταρα που έχουν υποστεί τη βλάβη πολλαπλασιάζονται σχηματίζουν τον λεγόμενο όγκο. Ο καρκινος του δερματος αναπτύσσεται αρχικά στην επιδερμίδα (το εξωτερικό περίβλημα του δέρματος) οπότε ο όγκος γίνεται συνήθως ορατός. Αυτό καθιστά τους περισσότερους δερματικούς καρκίνους να είναι ανιχνεύσιμοι ακόμα και σε αρχικά στάδια.

Τρεις τύποι καρκίνου του δέρματος είναι υπεύθυνοι σχεδόν για το 99% των περιστατικών καρκίνου που διαγιγνώσκονται από τους ιατρούς.

Τα είδη αυτά είναι:

1.Βασικοκυττατικό Καρκίνωμα ή Βασικοκυτταρικο Επιθηλιωμα

2. Ακανθοκυτταρικό Καρκίνωμα ή Ακανθοκυτταρικο Επιθηλιωμα

&

3. Κακόηθες Μελάνωμα

Κάθε είδος καρκίνου παίρνει το όνομα του από το αντίστοιχο κύτταρο.

Μία άλλη συχνή διάκριση του καρκίνου του δέρματος είναι σε Μη- Μελανωματικούς καρκίνους ή Επιθηλιώματα (που περιλαμβάνουν το βασικοκυτταρικό και ακανθοκυτταρικό καρκινώμα) και σε Μελανώματα.

Αναλυτικότερα η ανάλυση για τα τρία είδη καρκίνου είναι η εξής:

Βασικοκυτταρικο Επιθηλιωμα. Ονομάζεται έτσι γιατί αναπτύσσεται στα βασικά κύτταρα (κύτταρα που βρίσκονται στην επιδερμίδα). Αποτελεί τον πιο συχνό καρκίνο στον άνθρωπο. Μόνο στις ΗΠΑ (πληθυσμός 300 εκατομμύρια) προσβάλλει ένα εκατομμύριο άτομα κάθε έτος. Επίσης, το 80% όλων των δερματικών καρκίνων είναι βασικοκυτταρικά επιθηλιώματα. Εμφανίζονται συνήθως σε δέρματα που υπάρχει ιστορικό έκθεσης στον ήλιο, σε περιοχές όπως το πρόσωπο, τα αυτιά και τον λαιμό. Οι όγκοι αυτοί έχουν την τάση να αναπτύσσονται με αργό ρυθμό ενώ μπορεί να χρειαστούν αρκετά χρόνια για να αποκτήσουν μέγεθος 1cm. Οι όγκοι αυτοί σπάνια μεταφέρονται σε άλλα σημεία του σώματος (μεταστάσεις) αλλά είναι σημαντικό να γίνει έγκαιρη διάγνωση για να αποφευχθεί μεγάλη τοπική καταστροφή του δέρματος και των γύρω ιστών.

Ακανθοκυτταρικο Επιθηλιωμα. Αποτελεί περίπου το 16% των δερματικών καρκίνων. Ονομάζεται έτσι γιατί ξεκινά στα ακανθοκύτταρα (κύτταρα της επιδερμίδας). ο καρκίνος αυτός συχνά εμφανίζεται σε άτομα με ιστορικό παρατεταμένης έκθεσης στον ήλιο. Σε ορισμένες περιπτώσεις προηγούνται κάποιες «προκαρκινικές βλάβες» (ακτινικές υπερκερατώσεις) που αν αφεθούν μπορεί να εξελιχθούν σε αυτή τη μορφή καρκίνου. Ο καρκίνος αυτός απαιτεί έγκαιρη θεραπεία για να αποφευχθεί η επέκταση του τοπικά αλλά και το ενδεχόμενο μεταστάσεων.

Κακόηθες Μελάνωμα. Το κακόηθες μελάνωμα ευθύνεται για το 4% των καρκίνων του δέρματος. Η προέλευση αυτής της μορφής δερματικού καρκίνου είναι τα μελανοκύτταρα (κύτταρα που βρίσκονται στην επιδερμίδα και δίνουν χρώμα στο ανθρώπινο δέρμα). Το μελάνωμα θεωρείται η πιο θανατηφόρος μορφή καρκίνου του δέρματος καθώς μπορεί να δώσει ταχέως μετάσταση στο λεμφικό σύστημα και σε εσωτερικά όργανα. Μόνο στις ΗΠΑ σημειώνεται ένα θάνατος από μελάνωμα κάθε ώρα. Ωστόσο, με έγκαιρη διάγνωση και κατάλληλη αντιμετώπιση το ποσοστό θεραπείας πλησιάζει το 95%. Στην περίπτωση μεταστάσεων, η πρόγνωση πλέον δεν είναι καλή. Το μελάνωμα συχνά αναπτύσσεται από μία προϋπάρχουσα ελιά (σπίλο) που εξαλλάσσεται ή μοιάζει σαν μια καινούρια ελιά στο σώμα. Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό ο καθένας μας να γνωρίζει ποια εικόνα έχουν οι ελιές στο σώμα του και να είναι ικανός να καταλάβει αν υπάρχουν αλλαγές στις ελιές που ήδη έχει ή αν έχουν εμφανιστεί νέες στο σώμα του.